​Trekkeraggregaat of ‘stand alone’?

In stallen met mechanische ventilatie moet vanaf 1 juli 2024 een noodstroomaggregaat aanwezig zijn die ervoor zorgt dat het ventilatiesysteem blijft werken bij stroomuitval. Wanneer het alarmsysteem afgaat, moet het aggregaat direct starten. Dat mag automatisch via een dieselaggregaat (met een eigen brandstofvoorraad) of via een trekkeraggregaat waarbij de trekker geldt als toeleverancier van brandstof en vermogen.

De keuze hangt af van de grootte van het bedrijf. Grofweg kun je stellen dat voor kleinere bedrijven met een aansluiting van 63 Ampère of lager een trekkeraggregaat een optie kan zijn. De meeste trekkers kunnen voldoende vermogen leveren om het aggregaat draaiend te houden. Boven de 63 Ampère ligt dit niet voor de hand. Dan is het de overweging om een stand alone aggregaat aan te schaffen met een eigen brandstofvoorraad.

Hoewel veel kalverbedrijven met het openzetten van luchtinlaatdeuren voor voldoende frisse lucht kunnen zorgen - ondanks het uitvallen van de mechanische ventilatie - is ook voor deze bedrijven vanaf volgend jaar een aggregaat verplicht. Bedrijven die niet zonder een aggregaat kunnen bij stroomuitval, zijn bedrijven met luchtwassers of met een overdruksysteem. In deze stallen kan stroomuitval leiden tot sterfte van dieren omdat er onvoldoende natuurlijke trek ontstaat als ventilatoren stilvallen.

Wilfred Boon van Boon Techniek uit Barneveld waarschuwt kalverhouders om tijdig keuzes te maken. Levertijden van aggregaten zijn lang. Het kan volgens hem 10 tot 25 weken duren voordat nieuwe aggregaten geleverd worden. De tweedehandsmarkt biedt niet veel soelaas. Vanwege de oorlog tussen Rusland en Oekraïne zijn veel aggregaten naar Oekraïne verkocht om daar dienst te doen in ziekenhuizen, wooncomplexen en fabrieken. “Er zijn daarom weinig gebruikte apparaten te koop. En die te koop staan wil je niet hebben.”

Een tweedehands aggregaat van 80 Ampère kost afhankelijk van de uitvoering (bijvoorbeeld wel of geen geluidsdemping) zeven- tot tienduizend euro. Nieuwe apparaten – veelal van Aziatische makelij – kosten rondom de 12.000 euro. De verschillen tussen nieuw en tweedehands zijn niet zo heel erg groot. Soms is het zelfs beter een goede tweedehandse aan te schaffen dan een nieuwe Aziaat.In de voorschriften staat dat het complete alarmsysteem elke maand getest moet worden. Boon raadt aan om de aggregaten ook regelmatig volledig belast te laten draaien zodat de kalverhouder weet dat het aggregaat een serieuze stroomuitval aan kan. “Zet bijvoorbeeld het aggregaat aan als je de stallen schoonspuit. Dan is er weinig haast en kan de werking goed getest worden. Ook is er dan tijd voor onderhoud.”

Naast de verplichting van een aggregaat, gaan er dit jaar al nieuwe eisen gelden voor de alarminstallatie. Per 1 juli 2023 moeten er altijd twee telefoonverbindingen zijn die het alarmsignaal uitzenden. Een lokaal akoestisch alarm valt hier niet onder en is niet voldoende. Ook moet het systeem zonder stroom werken, dat wil zeggen met een eigen accu. Als een verbinding wegvalt dan moet de veehouder daarover een bericht ontvangen zodat direct actie ondernomen kan worden, ook bij uitval van netspanning.

Bovendien geldt er de verplichting van een alarmplan. Hierin staat de manier waarop het alarm waarschuwt, wie er gewaarschuwd wordt en wat de vervolgstappen zijn. Voor het alarmsysteem en alarmplan geldt een overgangstermijn tot 1 januari 2024. Daarna kan de NVWA boetes opleggen indien niet wordt voldaan.